Các loại van một chiều

Có tên tiếng anh là check valve được nhập khẩu trực tiếp không qua nhà phân phối nào lên van có giá thành rẻ có đầy đủ giấy tờ hợp lệ đi theo van ,sản phẩm có nhiều loại khác nhau cùng với chất liệu đa dạng cùng với nhiều loại kích cỡ để phù hợp với nhiều loại ứng dụng khác nhau cũng như đáp ứng được yêu cầu của khách hàng.

I. Tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của van một chiều

Hiện nay van có rất nhiều loại van một chiều được nhập khẩu trên trên thị trường ,trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu về loại van được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp và được chọn nhiều nhất trên thị trường hiện nay .

1. Cấu tạo

Cấu tạo của van rất đon giản thường thì sẽ được cấu tạo bởi 5 phần chính gồm :

– Phần thân : Là phần toàn bộ bên ngoài mà mắt thường chúng ta có thể quan sát được được đúc bằng nhiều chất liệu như gang,đồng,inox,thép không rỉ,.. tùy thuộc vào loại lưu chất cũng như ứng dụng mà chúng ta lựa chọn cho phù hợp.

– Phần kết nối với đường ống : thường thì được kết nối mặt bích ngoài ra còn được kết nối với nhiều kiểu khác như rắc co,ren,… tùy thuộc vào chất liệu của van và đường ống cũng như yêu cầu người sử dụng.

– Phần lá lật – đĩa lật : Là phần có tác dụng cho nước – khí chỉ đi qua nó theo 1 chiều nhất định – đây là phần đặc trưng của van một chiều được cấu tạo từ chất liệu inox vì đây là phần chịu ảnh hưởng nhiều nhất của lưu chất qua van.

– Trục của đĩa : được làm từ chất liệu inox. Là phần kết nối giữa thân và đĩa lật, giúp đĩa van lật qua bên phải và cố định không lật qua trái.

– Phần nắp van : Giúp chúng ta có thể kiểm tra bên trong van,sử dụng để sữa chữa hoặc bảo trì van.

2. Chức năng cơ bản của van

Cho phép dòng lưu chất đi qua vị trí van theo một hướng nhất định, không cho phép dòng lưu chất đi qua theo hướng ngược lại. Bảo vệ các thiết bị trên hệ thống đường dẫn như: đường ống dẫn, thiết bị bơm, bình chứa…. Ngoài ra còn có công dụng giảm thiểu sự rò rỉ mất mát lưu chất, điều chuyển hướng, kiểm soát dòng lưu chất khi xảy ra sự cố trong hệ thống đường dẫn.

Chức năng chính của van một chiều là bảo vệ đường ống chỉ cho môi chất chảy theo 1 chiều nhất định đồng thời cũng là đảm bảo chế độ vận hành chuẩn cho cả hệ thống

Ví dụ, khi hệ thủy lực được cung cấp chất lỏng bởi 1 trạm máy bơm gồm nhiều máy bơm ghép song song. Khi có sự cố tụt áp tại một máy bơm, nếu không có van 1 chiều lớp ở cửa đẩy của máy bơm đó, thì một phần lưu lượng chất lỏng có thể chảy ngược về máy bơm bị tụt áp. Điều này không có lợi trong quá trình vận hành hệ thống.Ngoài ra còn được lắp đặt trước đồng hồ đo nước giúp cho đồng hồ chỉ đo nước chảy vào.

Van một chiều được ứng dụng rất rộng rãi trong các hệ thống từ dân dụng đến hệ thống sản xuất công nghiệp như: Hệ thống cấp thoát nước tòa nhà cao tầng – nhà xưởng công nghiệp, hệ thống thông gió, chữa cháy, điều hòa không khí, xử lý chất thải….

Nguyên tắc lắp đặt : Van một chiều dạng trượt được lắp trên đoạn ống dẫn nằm ngang, van một chiều dạng cửa có thể lắp trên đoạn ống dẫn nhiều hướng như hướng nằm ngang hoặc thẳng đứng.

II. Các dạng van và những loại van 1 chiều có trên thị trường

1. Các dạng van

Van một chiều bao gồm các dạng chính phân theo kiểu hoạt động đó là : dạng bi trượt và dạng cửa và cũng được phân theo cấu tạo.

a. Dạng bi trượt

So với các dạng van một chiều khác, van một chiều dạng bi trượt có cấu trúc đơn giản hơn nhiều. Nhờ cấu tạo đơn giản van một chiều dạng trượt đảm bảo độ tin cậy khi làm việc, nhưng cũng vì thế mà van một chiều dạng trượt dễ bị tắc nếu chất lỏng không được lọc kỹ.

Về mặt cấu trúc van một chiều dạng trượt luôn đảm bảo trục đường ống dẫn vuông góc với trục của mặt đế đỡ. Thường thì phần tử trượt nằm trên đĩa đỡ nhờ chính khối lượng của nó, nhưng như vậy luôn phải đảm bảo van được lắp đặt nằm ngang. Để đảm bảo van một chiều dạng trượt có thể lắp trên đoạn ống nằm đứng, người ta sử dụng lò xo làm phần tử hỗ trợ kẹp chặt. Một phương án khác có thể sử đụng là thay đổi cấu trúc van: van một chiều bi trượt.Loại van này chỉ được sử dụng ở đường ống nhỏ.

b. Dạng cửa

Điểm đặc trưng của van một chiều dạng cửa đó là trục của mặt đế đỡ luôn trùng với trục đường ống dẫn chất lỏng-khí. Khi không có dòng chất lỏng-khí tới van, mặt đế đỡ được đóng kín bởi cửa . Khi có dòng chất lỏng – khí tới van, cửa  quay quanh trục tạo khe hở cho phép chất lỏng – khí đi qua van. Khi ngắt dòng qua van cửa quay trở về vị trí đóng nhờ khối lượng của chính nó. Ở dạng van nằm ngang, trục quay của cửa  được thiết kế cao hơn so với trục đường ống, để đảm bảo cửa sập quay về vị trí đóng khi không có dòng. Tại thời điểm ngắt dòng qua van, cửa từ vị trí mở quay về vị trí đóng, với những van có kích thước lớn, có thể tạo ra va đập thủy lực giữa cửa và mặt đế đỡ.

* Để khắc phục sự cố đó người ta phân 2 trường hợp :

– Không cần khắc phục : Là khi đường kính cửa sập nhỏ hơn 400mm, khi đó va đập không gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng làm việc của van và hệ thống.

– Cần khắc phục : Với những van một chiều ở thiết bị chuyên dụng cần gia công phần va chạm của cửa sập đủ mềm và nhẵn. Gắn các thiết bị giảm chấn, tay đòn lên cửa xoay. Ưu điểm cửa loại van này so với các loại van một chiều khác là có thể đảm bảo khả năng làm việc với đường kính ống dẫn lớn, chất lỏng thô (nhiều tạp chất, chưa được lọc kỹ).

c. Dạng bích

Van một chiều dạng bích đem lại hiệu quả cao về mặt kỹ thuật với ưu điểm chính làm giảm chiều dài lắp van và chi phí lắp ráp.

Van một chiều dạng bích có 2 loại: Đĩa bích lò xo, cửa đôi.

Sự khác biệt cơ bản của van một chiều dạng bích với các van một chiều khác là không sử dụng các mặt bích để nối van với đường ống dẫn. Nhờ đó mà khối lượng van giảm 5 lần, và độ dài lắp ráp van giảm 6-8 lần so với các van một chiều khác.

Phần tử làm việc của van dưới tác dụng của dòng chất lỏng-khí di chuyển dọc theo hướng chảy và tạo ra khe hở cho phép dòng chất lỏng qua van. Van dạng bích có thể lắp đặt theo cả phương ngang và phương đứng.

– Đĩa bích lò xo : Nguyên lý hoạt động tương tự với nguyên lý hoạt hoạt động của Van 1 chiều bi trượt. Sử dụng đĩa bích lò xo nhằm mục đích tiết kiệm chiều dài lắp van, và khối lượng van. Kích thước đĩa bích lò xo 15-200mm.

– Dạng cửa đôi : Kích thước 50-700mm. Sử dụng van 1 chiều dạng cửa đôi để ngăn ngừa va chạm thủy lực.

2. Các loại van thường gặp trên thị trường

a. Van 1 chiều lá lật

Là thiết bị van có cửa van gắn với thân van bằng hệ thống bản lề. Khi có dòng chảy lưu chất đi qua van, lực đẩy dòng lưu chất khiến cửa van mở ra nhờ thiết kế kiểu bản lề của cửa van, và cho phép dòng lưu chất đi qua van. Khi ngắt dòng lưu chất qua van, trọng lượng của cửa van khiến van đóng lại đúng vị trí đệm làm kín và ngăn không cho dòng lưu chất chảy ngược lại.

b. Van một chiều cối

Là loại van một chiều có đĩa van có thể trượt lên, xuống theo cơ cấu thân van, qua đó chúng cho phép hoặc không cho phép đi qua van. Cụ thể: Khi dòng lưu chất qua van từ cửa vào, lực đẩy của dòng lưu chất đẩy đĩa van trượt lên và cho phép dòng lưu chất đi qua van. Ngược lại, khi ngắt dòng lưu chất, do trọng lượng đĩa van tác động, đĩa van trượt về vị trí đóng ban đầu và ăn khớp với bộ phận đệm làm kín. Đồng thời ngăn không cho dòng lưu chất chảy ngược qua van.

c. Van một chiều lò xo

Hay còn gọi là van một chiều đĩa lò xo. đĩa van được gắn lò xo cố định trong thân van. Khi dòng lưu chất đi qua van từ cửa vào, lực đẩy dòng lưu chất tác động lên đĩa van, khiến đĩa van ép chặt lò xo và cho phép dòng lưu chất qua van. Khi ngắt dòng lưu chất, lực hồi lò xo đẩy đĩa van về vị trí đóng, ép sát vào bộ phận đệm và không cho dòng lưu chất chảy ngược lại.

d. Van 1 chiều cánh bướm

Hay còn gọi là van một chiều cửa đôi, hai cánh van có dạng cánh bướm. Khi dòng lưu chất đi qua van từ cửa vào, lực đẩy dòng lưu chất tác động lên hai cánh van khiến chúng mở ra, cho phép dòng lưu chất qua van. Khi ngắt dòng lưu chất đi vào, lực hồi lò xo khiến hai cánh van khép lại, về vị trí đóng ban đầu và ngăn không cho dòng lưu chất chảy ngược lại.

III. Nguyên lý hoạt động của van

Khi cửa van ở trạng thái đóng khi không có dòng chất lỏng hay khí chảy qua van do tác dụng của trọng lượng của chính cửa van hoặc lực lò xo giúp cho van “Đóng”. Khi xuất hiện dòng chảy đến van, phần tử trượt (cửa xoay) dưới tác động của năng lượng dòng chảy bị đẩy khỏi vị trí đóng và cho phép dòng chảy đi qua van. Tại thời điểm vận tốc dòng chảy về không, phần tử trượt (cửa xoay) quay về vị trí đóng, áp suất cửa ra của van tác động lên phần tử trượt giữ chặt phần tử trượt ở vị trí đóng và ngăn cản dòng chảy về hướng cửa vào của van. Sự hoạt động của van một chiều hoạt động hoàn toàn tự động dưới tác động của dòng chảy chất lỏng – khí.